Ik maak me zorgen om meneer Blogacademie. Ik ben bang dat hij te weinig van het leven geniet, want hij leest zelden een lekker boek.
Hij léést wel. Maar enkel historische standaardwerken, artikelen van vakgenoten of direct van perkament. Meneer Blogacademie leest zeventiende-eeuws handschrift alsof het Pinkeltje is.
Kortom: hij leest vakliteratuur. Als ik hem een roman geef zegt hij: ‘Het echte leven is al mooi genoeg.’
Dat kan niet goed voor hem zijn
En ik kan het weten, want ik lees meer dan 100 fictie-boeken per jaar. Als ik geen romans zou mogen lezen, zou ik wel zo’n beetje klaar zijn met het leven. Lezen is mijn coping strategie.
Ik noem ze voor het gemak romans, maar ik lees géén literatuur.
Dat wil zeggen: veel van die boeken zijn voortreffelijk geschreven, maar ze staan in de boekwinkel niet bij Literatuur. Ze staan bij Crime, of bij Fantasy. Als ik een boek kado krijg dat is uitgegeven als Nederlandse literatuur, gaat het direct naar de boeken-weggeef-kar op het Centraal Station in Utrecht. Helemáál als het een literaire bestseller is.
Bespaar me de slechte beschrijvingen en de heldenreis
Get to the point, denk ik dan.
Ik hou van boeken waarin mensen een probleem oplossen. Liefst met een groepje vrienden of collega’s, die samen ook nog interessante gespreksstof hebben. Iemand houdt een geweer tegen het hoofd van een onbekende, en het verhaal ontrolt zich soepel als een yogamat.
Het moet natuurlijk wel een beetje intelligent geschreven zijn, met goede metaforen en spetterende dialogen.
De vorm moet perfect zijn
Ik geef een voorbeeld. De Amerikaanse misdaadauteur Robert B. Parker – overleden in 2010 – was de meester van de ironische dialoog. Zijn helden zijn welbespraakt, en ze lossen misdaden meestal op met intuïtie en een grote mond. Dit is het begin van Split Image (2010):
Parker lezen is méér dan een detective lezen: het is een studie maken van compact schrijven. En van retorische trucs. Hij gebruikt eindeloos veel herhalingen – cirkeltjes.
Je zit voortdurend te grinniken.
Maar moet je dan geen Jane Austen lezen, Kilian? Want garbage in, garbage out
Jazeker, ook ik ben opgegroeid met het idee dat je Goede Boeken moet lezen om jezelf te verheffen. Literatuur. Achteraf vraag ik me weleens af waarom ik de écht leuke boeken pas laat ontdekte. Maar toen ik vandaag naar gegevens zocht over de verkoopcijfers van boeken in Nederland, per genre, werd het me duidelijk. Het is een complot van de uitgeefbranche: ze verhullen het bestaan van alle andere boeken dan Literatuur.
Op de website KVB Boekwerk – van Groep Algemene Uitgevers, het Nederlands Letterenfonds, het CPNB, de Stichting Lezen en de Koniklijke Boekverkopersbond – is helemaal niets over verschillende genres te vinden. Ze brengen eindeloos monitors uit, maar die gaan nooit over andere genres dan (liefst literaire) fictie en (liefst literaire) non-fictie en kinderboeken. Literair-cultureel is een lievelingswoord.
De bloedeloze romans van Anna Enquist hebben bij hen dus een streepje voor op Christopher Fowler. Hoe wereldvreemd.
De genres waar het meeste geld in omgaat zijn romantiek en misdaad. (bron: 2015, US). Ik heb zo gauw geen recentere cijfers kunnen vinden, ik moet nodig eens op zoek.
Hoe dan ook: de genre-indeling, met de bijbehorende etikettering van wel of niet beschaafd, is onzin. Zoals Neil Gaiman zegt, in The New Statesmen (2015):
‘I remember Terry [Pratchett] saying to me at some point, ‘You know, you can do all you want, but you put in one fucking dragon and they call you a fantasy writer.’
Het is de schrijver die de kwaliteit bepaalt, niet het genre.
Terug naar Robert B. Parker
Na zijn dood schreef een groep mystery writers een festschrift over hem: In Pursuit of Spenser. Grote namen als Dennis Lehane en Ace Atkins buitelen over elkaar heen met hun loftuitingen. Parker blijkt, in de jaren 1970, het uitstervende genre van hardboiled private detective story eigenhandig te hebben gereanimeerd.
Het genre is ontstaan in 1923 – in the Golden Age of Detective Fiction – en groot gemaakt door Dashiel Hammett, die nu nog beroemd is vanwege The Maltese Falcon. Zijn stijl was kaal, snel en simpel:
I was leaning against the bar in a speakeasy on Fifty-second street, waiting for Nora to finish her Christmas shopping, when a girl got up from the table where she had been sitting with three other people and came over to me. She was small and blonde, and wheter you looked at her face or at her body in powder-blue sports clothes, the result was satisfactory. ‘Aren’t you Nick Charles?’ she asked.
Eerste pagina van The Thin Man, (1934)
Dat was nieuw. Het jaar daarop verscheen Ernst Hemingway’s eerste boek, In our Time (1924), met een stijl die net zo kaal en eenvoudig was. Literatoren ruzieën tot op de dag van vandaag over wie, wie beïnvloedde.
Maar is problemen oplossen dan wel genoeg, qua inhoud? En is het niet saai als de personages geen ontwikkeling doormaken?
Welnee. Zelf verander ik ook maar bitter weinig.
Het mooie van het misdaadgenre is dat juist de béste schrijvers zich er aan wagen. Want er valt meer aan te verdienen dan aan literatuur.
Je moet er als lezer alleen wel je weg weten te vinden. Want je hebt vriendelijke, gezellige misdaadboeken en tenenkrommend sadistische. Je hebt rechtbankmisdaadboeken en detectives uit Groenland, literair-achtig werk en werk van de onderste plank.
Je kunt het zo gek niet bedenken of er is wel een sub-crime-genre voor
En al die genres hebben ook weer hun voorlopers. Die zijn we vaak vergeten, maar ze zijn net zo interessant om te lezen. The Woman in White van Wilkie Collins (1859) is nog altijd fantastisch leesbaar. No Name is een spannende mystery over de positie van vrouwen en over illegaliteit.
Een paar jaar geleden vond ik dit boek:
Auteur Barry Forshaw onderscheidt 16 misdaadgenres en geeft een prima historisch overzicht van elk. Van hardboiled (veel drank, hyper mannelijk) tot professional (advocaten, artsen en andere speurders die eigenlijk een ander vak hebben) en van spionage tot cozies (geen sex, geen gruwelijkheden, denk Agatha Christie): uit elk genre bespreekt hij de beste auteurs.
Tot mijn stomme verbazing ontdekte ik op pagina 323 een genre dat mijn favoriet is, zonder dat ik wist dat het bestond:
Dankzij dit hoofdstuk ontdekte ik Christopher Fowler – die humoristisch is, maar ook enorm erudiet en die prachtig schrijft. Bovendien speelt de geschiedenis van Londen een eigen rol in al zijn boeken. Zijn bejaarde detectives Bryant en May van de Peculiar Crimes Unit in Londen, met hun eigenaardige club medewerkers, zijn in al hun onhandigheid balsem voor de ziel.
Robert B. Parker ontbreekt in het hoofdstuk. Wie ook ontbreekt is Robert Galbraith, oftewel J.K. Rowling, met haar geestige én romantische detectiveserie over de eenbenige veteraan Cormoran Strike en zijn assistente Robin.
En als je nog wat meer ontbrekende namen wilt: Richard Osman (een clubje bejaarden lost moorden op vanuit het bejaardenhuis), M.R.C. Kasasian, (19e eeuwse, heerlijk anachronistische oom en nicht-samenwerking), Tarquin Hall (met India’s Most Private Investigator Vish Puri.) en Val Mc Dermid (de Kate Brannigan serie).
Bijvoorbeeld.
Aanvullingen welkom.
Lees ook: Waarom ik mijn eigen man zo saai vind (en de overeenkomst tussen thrillers en chicklit)
PS. Om de artikelen achter een paywall, zoals die uit dit blog, te lezen gebruik ik deze extensie van Firefox.
google-site-verification: google3d8706b2d2bb5ca6.html
Terry Pratchett. Ja. Genre op zichzelf (ook qua output volume).
Dank voor het mooie overzicht. Ik houd er ook van. Jammer dat de bieb online app zo weinig heeft, want boeken zijn niet aan te slepen :)
Ja, jammer. Kwestie van prioriteiten van het ministerie van cultuur. Ik luister verl boeken op Storytel – 12 euro per maand ofzo, en eindeloos te dowloaden. Ik luister tijdens het afwassen en het wandelen.
En veel e-boeken via Kindle.
Raymond Chandler is nog steeds een van mijn favorieten. Alhoewel niet direct comic crime, wel droge onderkoelde humor waardoor het crime noir wordt. Of zoiets.
O ja? Leuk dat je die leest. Ik heb The Thin Man van Dashiell Hammett net gelezen – de eerste helft – en ik was er niet kapot van. Maar ik zie wel dat Spenser daar een vervolg op is. Chandler ga ik ook nog proberen.
Ha, fijn dit soort leestips. Bijzonder dat je liever Engels leest? Dat zou je niet per se verwachten.
Nou, omdat de Engelstalige markt veel groter is, en er veel meer auteurs zijn, is er meer kwaliteit te vinden. Ik lees ook zelden Nederlandse vertalingen, omdat die vaak beroerd zijn – onze markt is te klein om er veel aan uit te geven. Uitgeverijen hebben niet genoeg geld. Harry Potter was wel fantastisch vertaald – daarvan wisten ze toen al dat het veel ging opleveren, vermoed ik. Ik lees zelfs vaak Engelse vertalingen van Scandinavische romans. Maar goed, natuurlijk zijn er Nederlandse schrijvers met een fantastische stijl. Bordewijk lees ik gewoon in het origineel, hoor ;-)
Gooi ik er toch een Nederlandse whodunnit in: heb je Moord op de Moestuin van Nicolien Mizee gelezen? Ik vind haar faxen aan Ger serie ook fantastisch.
Nee, niet gelezen. Mizee heeft een leuke stijl, als ik haar stukjes in de krant lees, maar de afwerking is niet altijd even goed. Ik lees op Goodreads veel teleurgestelde reviews. Maar ik zal het opzoeken in de bibliotheek of de boekwinkel. Die faxen aan Ger heb ik nooit durven oppakken na de recensies. Misschien doe ik haar geweldig tekort, dus ze staat op mijn lijst, nu! Dank.
Yes! Weer een hoop aanvullingen voor mijn Goodreads-lijstje. Nieuw jaar, nieuwe boeken. Osman vind ik ook fantastisch inderdaad. McCall Smith en Adler Olsen ken je al.
Pas The Rabbit Factor van Antti Tuomainen gelezen, als je van een beetje bizar houdt ook een leuke.
Dank, die ken ik nog niet!
Heb je de Finlay Donovan series gelezen door Elle Cosimano? Dat is ook Comic Crime, denk ik. Niet zo goed als Richard Osman, vind ik, maar toch ook leuk. (Ik heb alleen de eerste twee gelezen. Ik zie dat er inmiddels ook een derde is.)
Nee, ken ik nog niet. Dank je!
Dankjewel Kitty. Gezwicht voor de recensie was ik in ‘Dunkelblum zwijgt’ begonnen. Ik ben bijna halverwege en daar blijft het bij. Wat een worsteling. Gelukkig ligt hier ook nog Nick Petrie op de ongelezen stapel.
Heel goed. Boeken die niet bevallen mag je weggooien ;-)
Ja, Nick Petrie. Eens kijken of die alweer wat nieuws heeft geschreven.
‘On Writing’ van Stephen King vond ik boeiend. Elke ‘storyteller’ kan daar nog iets van opsteken.
En verder zou ik meneer Blogacademie maar een knuffel geven. Zeventiende-eeuwse handschriften lezen valt heus niet mee.
Voor hem wel. Echt. Hij droomt zelfs in het zeventiende-eeuws.
Stephen King – dat boek staat al 15 jaar in mijn kast en ik ben nog steeds niet aan het tweede deel begonnen – de Toolkit. Wat zou dat toch zijn? Hoe dan ook: King is geen komische schrijver ;-) Maar ik moet het lezen.
Ik lees veel kinderboeken, juist om eens lekker te kunnen verdwijnen in een boek. (Okee, en om mijn kinderen te beschermen tegen hun literatuurlijsten).
De beste kinderboeken zitten vol fantasie, bevatten humor, veel actie en laten je achter met het gevoel in een magische andere wereld te zijn geweest. Verhalen waarin het echt niet meer goed komt zijn zeldzaam.
Voor volwassen zijn zulke verhalen opeens taboe. Als ik chargeer lijken in de volwassen literatuur alleen depressies, verveling, perverse gedachten en gruwelijke gebeurtenissen nog waardige thema’s. Hoe navranter, ellendiger en donkerder, hoe beter lijkt het wel. Is dat een poging om je beter te voelen via de ellende van anderen?
Natuurlijk zit de gemiddelde volwassene niet meer op kabouters en heksen te wachten (hoewel, ‘Hier is de boze heks’ van Hanna Kraan is geniaal). Maar uiteindelijk zijn volwassen gewoon grote kinderen. Een boek is een ontsnapping uit de werkelijkheid. De bestemming kies je zelf. Dat taboe moet weg.
Ik snap wat je bedoelt. We hebben veel hedendaagse schrijvers met nare thematiek/uitwerking. Lees Koch maar, of Grunberg of De avond is ongemak. Navrant zijn die boeken.
Eigenlijk zeg je dus, dat ik me helemáál niet hoef te schamen voor het feit dat ik liever luchtige boeken lees, of in ieder geval primair vermakelijke, dan Verheffende Pillen? Dat is goed nieuws.
Qua aanraders: sommige boeken van Pratchett zijn wel een beetje als detective te lezen (en niet eens alleen de boeken die over the Watch gaan), maar ik ben ietwat overmatig Pratchett-fan, dus neem het met een korrel zout.
Was je al bekend met de Thursday Next-serie van Jasper Fforde? Of de County Guides van Ian Sansom?
Nee, geen van beide! Die ga ik bekijken.
Over Pratchett: ik heb een fantastisch boek van hem gelezen, maar ik weet niet meer welk. Het ging inderdaad geloof ik over een soort nachwacht. Is dat The Watch? Later probeerde ik er nog één, waar ik niet doorheen kwam.
Hoe moet je Pratchett lezen? Gewoon alles vanaf boek 1, tot je eraan gewend bent? Of alleen sommige delen, als je van snelheid houdt? Hoe kom ik daar achter?
Lezen doe je ter vermaak. Je stelt je eigen eisen. Bach is ook niet beter dan de Beatles: in hun eigen genre zijn ze allebei fantastisch. Soms wil je het één, soms het ander. Toch?
Er zijn meerdere groepen karakters in de Discworld, die meestal in meerdere boeken wel terugkomen, zo zijn er meerdere over the Watch, een paar met Death als hoofdpersoon, sommige draaien om de Witches en/of Wizards… als je iets meer kunt zeggen over het verhaal, kan ik je misschien vertellen welke het was; er is geen boek met de titel “The Watch”, in ieder geval. Wel “Night Watch”.
Wat volgorde betreft, nee, je hoeft ze niet echt op nummer te lezen, hoewel sommige karakters wel Een Ontwikkeling doormaken en latere boeken dus soms iets logischer zijn als je een eerder boek waarin dat personage voorkomt, al gehad hebt. Iets. Het is verre van een wetmatig ding. Dit helpt misschien: https://wiki.lspace.org/Reading_Order . Veel plezier (ook zeker met Fforde en Sansom)!
Dank je! Ik ga het gewoon maar weer eens proberen. Ik weet te weinig meer om dat boek te kunnen beschrijven, behalve dat er vanalles ‘s nachts in gebeurde, en dat het scherp en heel geestig was. Mijn geheugen is een verschrikking.
Ik zet alles op mijn lijst!
Oh! Was ik nog vergeten slash ik neem aan dat iedereen die al wel gehad heeft: Douglas Adams, die van de Hitchhiker’s Guide to the Galaxy, en Dirk Gently. Al gehad?
Volgens mij moet je met alle tips hier toch minstens het eerste kwartaal wel doorkomen…
Nee, allebei niet. Okee, die gaan op de lijst. Dank je!
Ik heb de eerste County Guide gelezen. Tot de helft. Erg geestig, maar het verhaal gaat te traag voor mij. Dank voor de tip! Onwards.
Ik snap denk ik wel wat je bedoelt, ja. Ik denk dat de Thursday Next-serie je dan beter zal bevallen, daar zit inderdaad meer gang in.
👍
Door het lezen van de eerste pagina van Split Image wil ik nu het hele boek lezen. :-)
Ik ben nu stiekem wel benieuwd wat je van de Baantjer boeken vindt. Heel wat anders, maar alle boeken die jij noemt ken ik niet. Ze klinken wel leuk!
Ik heb nog nooit een Baantjer gelezen! Wasrschijnlijk wel in gebladerd, maar dat ben ik vergeten. Ik ga morgen naar de bibliotheek om tevkijken en dan laat ik het je horen.
Kijk, dankjewel. Ik zit de laatste tijd een beetje te veel in de bommen- en granatenhoek, dus fijn overzicht dit.
Bryant en May zouden jou ook weleens kunnen bevallen.
Ken je de Rivers of London serie van Ben Aaronovitch? Detective ontmoet magie. Hoofdpersonen PC Peter Grant oftewel the Starling en zijn baas en leermeester DCI Thomas Nightingale, ofwel the Nightingale.
Klinkt leuk, Gerry! Ik ga alles checken.
No. 1 Ladies’ Detective Agency, reeks over Mma Ramotswe die in Botswana het eerste vrouwelijke detectivebureau opricht. Van Alexander McCall Smith. Heerlijk leesvoer.
Ja, goed he? Die heb ik allemaal gelezen. En ook de andere series van Alexander McCall Smith.
Ik zou die trouwens nooit in de misdaadkast zetten. Het is een heel eigen genre. Warm, menselijk, het gaat over… menselijkheid.
Je hebt gelijk maar het kwam meteen in me op vanwege ‘detective’
En het zijn ook prachtige boeken.
Dank voor de inspirerende fragmenten, maar
‘Welnee. Zelf verander ik ook maar bitter weinig.’ was het mooiste want uitermate geestig. Ga jij ooit een comic schrijven?
Dat zou ik nou wel willen. Maar ik denk niet dat ik het kan. Bovendien, ik heb het zo druk met lezen ;-)
Misschien iets over een gek omaatje, ooit.
Kitty. Hoi.
Ik denk dat je het wel kan. Echt.
Een stel korte blogs achter elkaar.
De detective is een blog lerares, het mysterie is de student, een schrijfster in wording, die zonde boe of ba uit haar workshop loopt. Wat een ego crush. Dat moet uitgezocht worden. Door de hele klas :-)
Dus.
Als je een comic crime naar eigen inzicht schrijft, geef me een seintje en ik koop het boek of schrijf me vooraf in. Exact 50 pagina’s (meer mag, hoeft niet).
Mooi geschreven, in jouw prachtige bijtige schrijfstijl. Engels of Nederlands, dat maakt mij niet uit.
Ik lees het vanwege jouw kijk op de wereld, jouw schrijfstijl. De glimlach verschijnt daarmee vanzelf. Het mysterie is de kers op de taart.
Langer mag ook natuurlijk ook. Dat is smullen, moet ik wel opletten dat ik me niet overeet. Eh, overlees.
Je doet het dus niet voor niemand.
Er zijn vast meer fans te verzamelen. Ik zie ze jou al toejuichen – maar dan onopvallend, want anders begin je er misschien niet aan, dat weten zij ook.
Ja, ik denk nog steeds dat je het kan. Ik hoop dat je het ook wilt. Mooiste groeikans die ik voor jouw schrijftalent kan bedenken.
De mooiste kans die je zelf hebt bedacht.
Een gezond en fijn 2023 toegewenst!
François.
50 pagina’s! Da’s te doen. Ja, zo’n student die opeens niet meer verschijnt. Eerst valt het me nog een dag niet op – te druk met nakijken enzo – maar dan: verhip. Ik bel haar, maar haar telefoon is afgesloten. Ik fiets er langs, maar ze heeft nooit op het factuuradres gewoond.
WTF?
Jaaa, meer!
Whahaghaha!
Nou had ik het wéér: 1 blog lezen en er dan nog 5 lezen. En je in je filmpje horen zeggen dat dat de bedoeling is van goed schrijven :) Ik las ook altijd thrillers maar ik ben er te weekhartig voor geworden. Jammer. Misschien verhard ik weer over een paar jaar.
Enge thrillers, daar doe ik ook niet aan. Ik ben een echte gezelligheidslezer.