‘Ik heb spijt dat ik je heb opgegeven.’
Mijn rij-instructeur kijkt me niet aan.
Ik heb 80 lessen gehad en nog steeds verwar ik de knopjes van de lichten met die van de ruitenwissers.
‘Je zit in de verkeerde versnelling’, zegt de rij-instructeur.
‘Je anticipéért niet.’
‘De haaand-rem.’
Meestal zucht hij alleen maar.
De examinator komt me halen
‘Lekker weertje.’ Hij glimlacht. We lopen over het parkeerterrein. ‘We nemen de blauwe Audi met nummerbord 11 22 XX. Waar staat die?’
Automerken. Die ken ik óók al niet. Bij toeval valt mijn blik op 11 22 XX. ‘Die daar.’
Hij geeft me een knipoog. ‘Je ogen zijn alvast okee.’
Ik moet linksaf bij een stoplicht. Er zijn twee rijbanen. Van de zenuwen neem ik de linker – nu moet ik direct als éérste optrekken. ‘Oeps’, zeg ik.
‘Juist goed’, zegt de examinator; ‘we hebben al genoeg slome chauffeurs.’
Het examen is bijna voorbij.
‘Nog even achteruit inparkeren.’
Ik kijk de examinator aan. Dat kan ik niet. Na 50 lessen was mijn vader ingesprongen: dan zou hij het me zélf wel even leren. Al na twee pogingen gaf hij het op.
Met een verontschuldigende glimlach zet ik hem in zijn achteruit. Niks aan te doen. Ik knijp mijn ogen dicht. En ik draai hem er in één keer goed in.
‘Zie je wel,’ zegt de examinator. Hij geeft me een hand.
‘Gesláágd?’ zegt mijn rij-instructeur. ‘Gesláágd?’ Hij schudt zijn hoofd. ‘Ga eerst héél lang op kleine weggetjes rijden.’
Negatieve verwachtingen
Je lezer heeft ze ook. En ze hebben veel invloed. Ik leerde het al op de School voor de Journalistiek: je lezers lezen negatief.
(Dat is het grappige van het schrijversvak. Er komen honderden boeken per jaar uit, maar believe you me, iedereen vertelt hetzelfde.)
Hoe bedoel je, negatief lezen?
Ik bedoel dit:
Voor blogs geldt precies hetzelfde.
Onze basishouding is: kan ik dit skippen?
Oók online. Vraag mensen naar hun grootste ergernis op Twitter of Facebook. Bijna iedereen zegt: al die dingen die ik niet wil lezen.
Hoe komt dat?
Je selecteert de hele dag. En hoe meer gegevens je krijgt, hoe groter die klus wordt.Wat je niet wilt weten moet je tóch eerst afkeuren.
Als de klus te groot wordt geven we er helemáál de brui aan – teveel keuzestress, of analysis paralysis. Dan gaan we gewoon iets leukers doen.
Zeggen we bij voorkeur nee omdat harder nadenken meer energie kost? Nee, zegt neurowetenschapper Paul King: we gaan immers ook niet sneller ademen en meer zweten als we harder denken? Het energieverbruik van de hersenen in slaap is ook maar 10% lager dan overdag. Onze hersenen ploeteren, kortom, altijd gestaag door. Wat we ook denken. Net als ons hart.
Nee zeggen is gewoon onze default mode. Onze aandacht is schaars, en we zeggen veel vaker nee dan ja.
Okee. De lezer staat in de nee-stand. Hoe kun je dat doorbreken?
Kijk om je heen. Denk film. Denk roman. Denk thriller.
Wat doen die?
Die halen je in één klap uit je alledaagse beslommeringen.
Boeken
Een goede roman opent met een probleem dat je aandacht trekt. Jane Austen deed het al, in 1813 (Pride And Prejudice):
It is a truth universally acknowledged, that a single man in possession of a good fortune, must be in want of a wife.
In 1993 doet Vikram Seth nog precies hetzelfde (A Suitable Boy):
‘You too will marry a boy I choose,’ said Mrs Rupa Mehra firmly to her younger daughter.
Films
doen het met verzengende emoties. In Un long dimanche des fiançailles laat een soldaat in de allereerste scène zijn vinger eraf schieten. Je krimpt meteen in elkaar.
Moet dat nou? denk je als kijker.
Ja, dat moet, vindt regisseur Jean-Pierre Jeunet. Die wil zijn publiek klaarwakker hebben. En vol concentratie. Hij beoogt een effect: bewustzijnsvernauwing. De rest van Un long dimanche is helemaal niet gewelddadig.
En meteen na die heftige emotie denkt de kijker: waarom doet die soldaat dat in godsnaam?
Een probleem acuut maken
in het hoofd van je lezer: daar gaat het om.
Als het probleem interessant genoeg is voor je lezer heb je zijn aandacht te pakken.
Dat kan al in één scène.
Het kan zelfs in één zin.
• Lees ook: Hoe begin je een verhaal? 100 eerste zinnen die je móét lezen
google-site-verification: google3d8706b2d2bb5ca6.html
Het zit in je gedrag om iets te vinden om iets niet te doen. Negatief lezen/Een smoes vinden om jezelf ergens van te weerhouden
Negatief lezen: waarom doen we het en hoe los je het op? https://t.co/LnzVwx4Skb https://t.co/eFOvfTO7T8
“Negatieve verwachtingen. Je lezer heeft ze ook. En ze hebben veel invloed.” https://t.co/50MOlNGyLM – @KittyKilian
‘Een probleem acuut maken in het hoofd van je lezer: daar gaat het om.’ https://t.co/5g9fEcdiTW
Kwestie soms van een zin. Waarom je lezers negatief lezen – en hoe je dat in één klap oplost https://t.co/59CysVpkbm
Waarom je lezers negatief lezen – en hoe je dat in één klap oplost via @KittyKilian https://t.co/196lNcYU8K
Een @KittyKilian blog over ‘negatief lezen’ en hoe je dat positief kunt inzetten >> https://t.co/50MOlNGyLM
“Het energieverbruik van de hersenen in slaap is ook maar 10% lager dan overdag.”
Fascinerend. Ik wist dat niet. En als we veel dromen, werken onze hersenen dan net zo hard als overdag?
Om die vraag te beantwoorden heb ik een uurtje gesurfd, maar het exacte antwoord kan ik niet vinden. Dit stuk komt het meest in de richting: http://www.scientificamerican.com/article/thinking-hard-calories/
Als we slapen doen onze hersenen ook allerlei regeneratief werk dat weer energie kost. In een ander artikel las ik trouwens dat onze totale energiebesparing ’s nachts 10% is, dus ook die van de rest van het lichaam.
Eigenlijk hebben we een neuroloog nodig hier. Ik nam zelf aan, toen ik die getallen las, dat de hersenen je lichaam moeten blijven aansturen, ook in je slaap. En dat ze daarom altijd een min of meer constante hoeveelheid energie gebruiken.
Skippen, dingen lezen die je niet wilt lezen…..
En toch die aandacht vangen van die lezer. Door het probleem acuut te maken.
Ik ben vorige week een nieuw blog begonnen. En de opzet is om daar alle ruis (inleiding, social talk, herhaling, uitwijdingen) e.d. rondom probleempjes weg te laten. Het is zelfs dé reden waarom ik het begonnen ben.
Maar ja, dat blog gaat over probleempjes. Niet alles kan en hoeft feitelijk benaderd te worden :-)
Vraagje. Waarom zit de s en de t met een boogje verbonden?
Overigens ben ik na 25 lessen gezakt omdat de examinator naar links wees toen hij zei “let op hier gaan we naar rechts”.
Nee, juist omdat mensen in de nee-stand staan moeten we de aandacht van de lezers meteen grijpen. Niet ‘en toch.’ Het is ook niks nieuws. Een goed muziekstuk begint ook sterk.
De verbinding tussen s en t heet een ligatuur en is een geintje van dit font.
Goed stukje, ik reageerde op die tweet die je noemt met ‘wellicht abonnement opzeggen’ en dacht net: hm dat was ook beetje negatieve interpretatie. Grappig hoe dat werkt.
Kan me indenken dat je die tweet anders interpreteerde. Ik legde hem ook niet uit. Ik denk wel dat het een taboe is, het geen zin hebben om de krant te lezen.
Is @kittykilian een gevaar op de weg? “Je anticipéért niet. De haaand-rem.” https://t.co/tcTYDwWBVS https://t.co/LqWPat4dfu
“Vraag mensen naar hun grootste ergernis op Twitter of Facebook. Bijna iedereen zegt:” https://t.co/50MOlNGyLM – @KittyKilian
Een probleem acuut maken in de hoofd van de lezer daar gaat het om bij online aandacht trekken! https://t.co/AhEgIeKScN
Interessant, moet ik effe over nadenken. Klinkt wel logisch.
Dank u, beta-mevrouw. Als arme alfa wacht ik dan nog maar even op het rationele oordeel ;-)
Haha, alfa-mevrouw ik denk dat het nee zeggen zelfs eerder begint, want tegen sommige bronnen zeg je al nee zonder koppen te lezen (gebruiken). Alleen al omdat het een bepaalde bron is overweeg je het niet eens.
Of het ziet er niet uit. Kan niks zijn, denk je dan. Klopt trouwens ook weer lang niet altijd.
ja dat is waar. Dat kan zijn omdat je er al een vooroordeel over hebt: die is stom, niet leuk of niet interessant. Toch heb je daar vaak het meest te halen en te leren.
Em… Ja, eigenlijk heb je gelijk.
Dat eerste ultrakorte aandachtsogenblik van ‘JA of NEE?’ überhaubt weten te verwerven, is tijdens het continu voortdurende online bombardement al een hele kunst.
Misschien wordt daar vaker op gefocust dan op het vervolg? Regelmatig lees je veelbelovende koppen en spannende intro’s, die vervolgens wegpruttelen in een teleurstellend of nietszeggend iets…
Kan. Maar dan schieten ze hun doel voorbij. 7 redenen waarom de meeste goede koppen niet werken ;-)
Natuurlijk, na een goed begin moet er ook een goed vervolg komen. Je moet wel iets te zeggen hebben.
En dat denken we met z’n allen natuurlijk, dat we écht wat te zeggen hebben… ;-)
Oei.. Sonja..
Nou, mijn aandacht had je. Net zo’n gevaar op wielen…
Grinnik. Ik rij al 30 jaar schadevrij ;-)
Ik heb na het examen een paar jaar niet gereden, en toen we eenmaal een auto kregen heb ik een paar rijlessen genomen bij een vrouwelijke rij-instructeur. Dat kan ik iedereen aanbevelen. Die vroeg gewoon waarom ik les wou als ik al een rijbewijs had. Ik vertelde waar ik bang voor was. We hebben twee lessen alles gedaan wat ik eng was gaan vinden en toen zei ze: je kunt het allang. Ga maar lekker rijden.
Lang leve de vrouwelijke instructeur. Ik heb ook de vrouwelijke stemvariant aan van mijn Tom Tom. :). Zoveel vriendelijker.