De schadelijke mythe van talent (en waarom die het leren tegenwerkt)

Ik geloofde óók dat talent was aangeboren.
Net als jij.

Ik zag het om me heen:

• Zelf hield ik als kind al van schrijven
• Mijn zus, die schilder is, kliederde altíjd al op papiertjes
• Mijn zoon, die van ingewikkelde constructies houdt, smeekte ons toen hij vier was al om de bouwmodellen te mogen maken die zijn grote broer in de kast liet staan

‘Nee schat, die zijn voor gróte jongens’

legde ik uit; ‘Jongens van tien.’

Tot ik het gezeur op een middag zat was, en hem een doosje gaf. ‘Hier. Dan moet je het zelf maar uitvinden.’

Innig tevreden en in opperste concentratie prutste hij in anderhalf uur, zonder hulp, het pietepeuterige vliegtuigje in elkaar. De cockpitraampjes waren ondoorzichtig van de lijm, maar hij had de bouwtekening gevolgd en alles zat op de goede plek.

Ik stond perplex. Wat hadden we dáár nou voor natuurtalent in huis?

Talent. We zijn er dol op

Misschien omdat talent zo toevallig lijkt. Zo magisch. Een lot uit de loterij: in elk gezin kan zomaar een genie geboren worden.

En met een béétje oefening en geluk groeit zo’n wonderkind dan uit tot een volwassen topper.

Yup.

Dat dacht ik. Dat denken we allemaal.

Dus toen ik hoorde van The Talent Code, van Daniel Coyle, een journalist die studie maakt van topprestaties, haalde ik mijn schouders op.

Een Amerikaan die beweerde dat iedereen alles kon leren? Talent is een mythe?

In 10.000 uur, zeker; ook al zo’n achterhaald sprookje.

Weerstand

Tegen nieuwe ideeën.

Daar ben ik sterk in.

Maar omdat iemand het me blééf aanraden begon ik vorige week, met tegenzin, aan The Talent Code.

Zo begint Coyle zijn boek:

In December 2006 I began visiting tiny places that produce Everest-size amounts of talent. My journey began at a ramshackle tennis court in Moscow, and over the next fourteen months it took me to a soccer field in Sao Paola, Brazil, a vocal studio in Dallas, Texas, an inner-city school in San Jose, California, a run-down music academy in New York’s Adirondacks, a baseball-mad island in the Caribbean, and a handful of other places so small, humble and titanically accomplished that a friend dubbed them ’the chicken-wire Harvards.’

Op die broedplaatsen ontdekte hij dat je een leerproces ernstig kunt versnellen.

Dat je zelfs leerlingen die ver achter lopen zo kunt helpen dat ze hun achterstand inhalen.

En ja, dat bijna iedereen bijna alles kan leren. Als aan twee voorwaarden is voldaan:

• de leerling is heel gemotiveerd
• de leerling oefent vaak en geconcentreerd

Extreme motivatie

Eerst, zegt Coyle, springt er een vonk over.

Een vonk van een rolmodel naar jou:

We usually think of passion as an inner quality. But the more I visited hotbeds, the more I saw it as something that came first from the outside world.

Hij noemt het een ontsteking:

Ignition is a hot, mysterious burst, an awakening. [It] is about the set of signals and subconscious forces that create our identity: the moments that lead us to say that is who I want to be.

In 1998 haalde Anna Koernikova de halve finale in Wimbledon. In de jaren daarop kwamen er steeds meer vrouwelijke Russische tenniskampioenen. De Zuid-Koreaanse Se Ri Pak won in 1998 als eerste uit haar land het McDonald LPGA golftournooi. Tien jaar later zouden Koreaanse vrouwen het domineren. Zodra een rolmodel laat zien dat bijzondere prestaties mogelijk zijn, durven anderen het voorbeeld te volgen.

Ze komen niet zelf op het idee: ze kijken het af.

Ik herinnerde me opeens Anne Frank

Op mijn tiende verjaardag kreeg ik het dagboek van Anne Frank kado.

Ik was het totaal vergeten – maar inderdaad, zij was mijn vonk. Ik las het boek in 1970 in één ruk uit en identificeerde me volledig met Frank. Maandenlang. Een jong meisje, net als ik; alleen op haar kamer zonder vrienden, net als ik; dat zeker een beroemde schrijfster zou zijn geworden: dat wou ik ook.

Ik begon meteen een dagboek gericht aan ‘Lieve Anne’. En ik bracht de rest van mijn jeugd schrijvend door.

Deep practice

Zo’n vonk die overspringt – een soort verliefdheid op een toekomstbeeld, die iemand een doel in zijn leven geeft – die kan vanzelf komen of je kunt het aanwakkeren. Coyle beschrijft scholen die alles op alles zetten om leerlingen aan te steken.

Die vonk levert de motivatie om te oefenen.

Niet zomaar even. Soms jarenlang.

Ik denk dat die vonk extra makkelijk overspringt op een gebied waarvoor wij al een genetische aanleg hebben. Maar ook dingen waar we niet zo goed in zijn kunnen we leren, als die verliefdheid er maar is. Pas nu realiseer ik me dat ik dat notabene zelf al heb beschreven: in dit blog over borstcrawl leren.

Hoe moet je oefenen?

Coyle noemt het deep practice: gecontreerd en stapsgewijs oefenen op een niveau waar je nét bij kunt.

First, the participants look at the task as a whole – as one big chunk, the megacircuit. Second, they divide it into its smallest possible chuncks. Third, they play with time, slowing the action down, then speeding it up, to learn its inner architecture.

In feite weten we dat al: we leren in stapjes.

Maar de leerlingen die Coyle beschrijft weten dat ze in stappen leren, en ze weten ook dat ze die stappen zelf stuk voor stuk moeten oefenen tot ze ze beheersen. Ze weten dat leren een neurologisch proces is, en dat bewust en op een optimale manier leren altijd vruchten afwerpt.

Ze willen graag leren.
Omdat ze een helder doel voor ogen hebben.

En ze zien het nut van oefenen

Coyle citeert onderzoek van een psycholoog aan Stanford, Carol Dweck. Zij onderzocht de motivatie van scholieren en ontdekte dat jongeren die meenden dat intelligentie een vaststaand gegeven was, minder vasthoudend waren dan scholieren die geloofden dat leren ze slimmer maakte.

De eerste groep werkte minder hard en gaf eerder op. Maar scholieren die voorlichting kregen over hoe plastisch het brein is, en hoeveel invloed oefenen heeft, haalden slechte resultaten juist in.

When you’re practicing deeply, the world’s usual rules are suspended. You use time more efficiently. Your small efforts produce big, lasting results. You have positioned yourself at a place of leverage where you can capture failure and turn it into skill. The trick is to choose a goal just beyond your present abilities; to target the struggle. Trashing blinldy doesn’t help. Reaching does.

Coyle laat zien hoe dat moet.

In The Little Book Of Talent vat hij zijn verzamelde inzichten nog eens praktisch samen.

 

Ik ben om.

Talent is een mythe

Ik wist al dat ‘schrijftalent’ razendsnel beter kon worden. Maar nu snap ik ook waarom sommige cursisten goed schrijven snel leren, terwijl anderen, van wie ik veel verwachtte, afhaken. En waarom iemand die ik eigenlijk niet wilde toelaten soms de beste student blijkt:

Motivatie.

Uiteindelijk is dat de crux.

Daniel Coyle’s website over The Talent Code
The Talent Code
The Little Book Of Talent